'Cezaevi Müdürlüğü'nün hastalık raporu, mazeret izni ve izinlerin kullanımıyla ilgili uygulamaları hatalı, yasal zemini yok'

Yüksek Yönetim Denetçisi (Ombudsman) Emine Dizdarlı, Merkezi
Cezaevi Müdürlüğü’nün hastalık raporu, mazeret izni ve izinlerin kullanımı ile
ilgili uygulamalarının hatalı olduğunu, herhangi bir yasal zemini bulunmadığını
belirtti.

Emine Dizdarlı, İçişleri Bakanlığı’nın Polis Genel
Müdürlüğü’nün uygulamasını emsal olarak alarak, Merkezi Cezaevi’ndeki keyfi
uygulamayı ortadan kaldırması gerektiğini kaydetti.

Polis Genel Müdürlüğü’nün 24/48 saat esasına göre uyguladığı
yöntemin doğru bir yöntem olduğuna dikkat çeken Dizdarlı, “Polis Genel
Müdürlüğü’nün uyguladığı bir yöntem var iken Gardiyanlar için farklı bir yöntem
uygulanması hatalıdır veya yanlıştır. Bu tür bir uygulamanın Merkezi Cezaevi
Müdürlüğü tarafından da hayata geçirilebileceği gibi izin, hastalık izni ve
mazeret izni haklarının yasal bir çerçeveye oturtulmasına katkı sağlayacaktır “
ifadelerini kullandı.

MERKEZİ CEZAEVİ’NDE ÇALIŞMA SİSTEMİ VE YASAL DÜZENLEMELER

Dizdarlı, Merkezi Cezaevi Müdürlüğü’nde IV. Derece Erkek
Gardiyan Eri olarak görev yapan Hasan Onbaşı’nın başvurusu üzerine hazırlanan
raporu yayımladı.

Dizdarlı, “Kamu Görevlilerinin haftalık çalışma süresi yaz
mesaisinde 35 (otuz beş), kış mesaisinde 40 (kırk) saattir. Bu süreler,
Cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenlenir. Ancak vardiya veya
rota usulüyle çalışan Kamu Görevlileri için Cumartesi ve Pazar günleri, vardiya
veya rota süresi içerisine düşmesi halinde tatil olarak düzenlenmez” diyerek,
Bakanlar Kurulu tarafından düzenlenen “Vardiya, Rotasyon veya Düzensiz Mesaide
Uygulanacak Usul ve Esaslar Tüzüğü”ne atıfta bulundu.

Tüzük incelendiğinde vardiya, rota veya düzensiz mesai
usulüyle çalışan personelin, izin, hastalık izni ve mazeret izin haklarının
şüpheye mahal vermeyecek bir şekilde veya kapsamlı bir şekilde
düzenlenmediğinin görüldüğünü vurgulayan Dizdarlı şöyle devam etti:

“ Merkezi Cezaevi’nde vardiya, rotasyon veya düzensiz mesai
usulüyle çalışan personelin, izin, hastalık izni ve mazeret izin haklarına
ilişkin dönemin Personel Dairesi Müdürlüğü Personel Dairesi Müdürü Sayın Metin
Karaderi, Merkezi Cezaevi Müdürlüğü’nün izin haklarına ilişkin bir müracaatı
üzerine, görev yetki ve sorumlulukları dahilinde bir görüş bildirmiştir. Sayın
Karaderi, 2 Nisan 2015 tarihinde PER.0.00-K.282/2-15/893 sayılı yazısında
Merkezi Cezaevi Müdürlüğü’nün nöbet çizelgesinde 12 saat olan gündüz ve gece
nöbetlerinin devir teslim nedeniyle 13 saate uzadığını, bu çerçevede vardiya
çalışma sürelerinin haftalık 39 çalışma saatine yani Personel Dairesi
Müdürlüğü’nün çalışma sürelerine eşit olduğunu belirterek, 13 saatlik gece
nöbeti, 13 saatlik gündüz nöbeti karşılığında 2 gün izin doldurulmasının, 1
günlük hastalık iznine karşılık ise 2 gün hastalık izni kullandırılmasının
uygun olacağını belirtmiştir. Sayın Karaderi’nin mezkur görüşünden sonra,
Merkezi Cezaevi’nde vardiya, rota ve intizamsız mesai usulü ile çalışan
gardiyanların izin, hastalık izni ve mazeret izin hakları bu görüş
doğrultusunda şekillenmiştir.”

POLİSLERİN ÇALIŞMA SİSTEMİ...”GARDİYANLARA FARKLI YÖNTEM
HATALI”

Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı, Polis Genel Müdürlüğü
nezdinde çalışan polis memurları ve sivil personelin, gardiyanların çalışma
düzenine benzer bir çalışma düzeni olduğundan Polis Genel Müdürlüğü’nün izinler
hususundaki uygulaması hakkında bilgi alındığına da dikkat çeken Dizdarlı şöyle
devam etti:

“Polis Genel Müdürlüğü’nde 24/48 saat esasına göre çalışan
personel saat 08:00’da göreve başlamakta ve ertesi gün saat 08:00’a kadar
kesintisiz çalıştıktan sonra 48 saat istirahat izni hak ederek 48 saat istirahate
ayrılmaktadır. 24/48 saat esasına göre çalışan personel 24 saat görevde olacağı
yani vardiyasını işlediği gün bir günlük hastalık izni alması veya bir günlük
mazeret izni talep etmesi durumunda çalışması gereken günü takip eden ve
çalışmış olsa istirahat hakkı olan vardiyasının boş günleri sayılan ilk günde
göreve gelip, mesai saatlerinde çalışması gerekmektedir. Bir başka değişle, bu
uygulamada, çalışmadığı gün için vardiya usulünde çalıştığı gerekçesiyle
istirahat hakkı kazanmamaktadır ve/veya çalışmadığı gün için vardiya usulünde
çalıştığı gerekçesiyle istirahat günü hakkı elde etmez veya edemez. Bu sebeple
24/48 saat esasına göre çalışan personelin 24 saat çalışma gününde mazeret
iznini üç gün talep etmesi veya aynı şekilde hastalık iznini de üç gün
kullanması halinde mazeret/hasta izninin hitamında bir sonraki vardiya gününde
(24 saatlik çalışma gününde) göreve başlamaktadır. Görüleceği üzere, Polis
Genel Müdürlüğü’nün 24/48 saat esasına göre uyguladığı yöntem doğru bir
yöntemdir. Polis Genel Müdürlüğü’nün uyguladığı bir yöntem var iken Gardiyanlar
için farklı bir yöntem uygulanması hatalıdır veya yanlıştır. Bu tür bir
uygulamanın Merkezi Cezaevi Müdürlüğü tarafından da hayata geçirilebileceği
gibi izin, hastalık izni ve mazeret izni haklarının yasal bir çerçeveye
oturtulmasına katkı sağlayacaktır.”

YASA VE TÜZÜKLERDE DÜZENLEME

Emine Dizdarlı, vardiya, rota veya düzensiz mesai usulüyle
çalışan kamu görevlilerinin de mevcut olduğu göz önünde bulundurularak, Kamu
Görevlileri Yasası’nda bu tür mesai düzeninde çalışan personelin izin
haklarının yeniden düzenlemesi gerektiğini kaydetti.

Dizdarlı, Vardiya, Rotasyon veya Düzensiz Mesaide
Uygulanacak Usul ve Esaslar Tüzüğü ile 2001 İzinlerin Kullanımı ve Uygulanacak
Yöntem ile İlgili Usul ve Esaslar Tüzüğü’nde 
ve yeni Kamu Reformu Yasası’nda da bu hususun düzenlenmesinin faydalı
olacağı kanaatinde olduğunu ifade etti.

Dizdarlı şöyle dedi:

“Netice itibarıyla, Merkezi Cezaevi Müdürlüğü’nün hastalık
raporu, mazeret izni ve izinlerin kullanımı ile ilgili uygulamaları hatalıdır
ve/veya herhangi bir yasal zemini bulunmamaktadır. Bu süre zarfında KKTC
İçişleri Bakanlığı’nın Polis Genel Müdürlüğü’nün uygulamasını emsal olarak
alarak Merkezi Cezaevi’ndeki keyfi uygulamayı ortadan kaldırması gerekir.”