'Aşıyla önlenebilir hastalıklar KKTC'de de dünyada da sorun olmaya devam ediyor'

Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği (KTTB) Koruyucu Hekimlik ve
Halk Sağlığı Sorumlusu Dr. Emre Y. Vudalı, aşıyla önlenebilir hastalıkların
KKTC’de de dünyada da sorun olmaya devam ettiğini ancak erişkin yaş grubunda
aşılamanın henüz istenilen düzeyde ilgi görmediğini söyledi.

Erişkin yaş grubunda sık görülen, ölümlere, işgücü kaybına
neden olan bulaşıcı hastalıkların bir kısmının aşıyla önlenebileceğini kaydeden
Vudalı, halkın bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiğine işaret etti.

Vudalı, aşıların sadece çocuklara değil, herkese, öncelikle
bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerle, bağışıklık sistemini zayıflatan ek
hastalığı olan kişilere önerildiğini belirtti.

Emre Vudalı, “Hastalıkların bir kısmı aşı ile önlenebilir.
Aşılanma bireysel değil toplumsal bir karardır” vurgusu yaptı.

Yazılı açıklama yapan, bazı bilimsel veriler de paylaşan
Vudalı, aşı konusunda şu bilgileri verdi.

 “Aşılama
(bağışıklama) temelde, dışarıdan, belirli koşullar altında verilen bir maddeye
karşı kişinin “bağışıklık yanıtı” ve bunun sonucunda “bağışıklık hafızası
(bellek)” geliştirmesi sürecidir. Burada yapılan, hastalığa neden olan
mikroorganizmanın bağışıklık sistemini uyaracak kısım(lar)ının (immünojen)
belirlenerek kontrollü bir şekilde insan vücuduna verilmesi, böylelikle
bağışıklık sisteminin bu mikroorganizmayı sonraki karşılaşmada tanımasını sağlamaktır.
Hastalığa yakalanmadan mikroorganizmayı tanıyan ve nasıl ortadan kaldıracağını
öğrenen vücut, canlı mikroorganizmayla karşılaştığında hızlı bir şekilde yok
eder ve hastalık oluşmasına izin vermez. Buna bağışıklık yanıtı denir. Aşı
sayesinde vücut, hastalığı geçirmenin getireceği ölüm veya sakatlık gibi
risklerle karşılaşmaksızın o hastalıkla nasıl mücadele edeceğini öğrenmiş olur.

“TOPLUM BAĞIŞIKLIĞI AZALACAK OLURSA CİDDİ SALGINLARLA KARŞI
KARŞIYA KALINIR”

Aşılanmanın bireysel değil toplumsal bir karar olduğunu
söyleyen Vudalı,  dünyada aşıya karşı
olanların sayısında artış olduğuna dikkat çekti.

Vudalı,  şunları
ekledi:

“Toplum bağışıklığı azalacak olursa ciddi salgınlarla karşı
karşıya kalınır. Bu nedenle aşı olma/olmama kararı sadece bireyi değil tüm
toplumu ilgilendirir. Aşı karşıtlığı tüm toplumun sağlığını tehdit eden bir
harekettir. Aşılama, çocukluk yaş grubunda görülen hastalıkların önemli ölçüde
azalmasına, beş yaş altı ve bebek ölüm hızlarının düşmesine neden olmuştur.
Ancak aşılama sadece çocukluk yaş grubunda görülen hastalıklarla sınırlı
düşünülmemeli”

“ERİŞKİNLERE HANGİ DURUMLARDA AŞILAMA ÖNERİLİYOR”

Erişkinlere hangi durumlarda aşılama önerildiği konusunda
bilgi veren Emre Vudalı, şunları kaydetti:

“Her aşının tavsiye edilme durumu veya tavsiye edilmeme
durumu farklılık gösterir. Ancak aşılar genel olarak herkese veya öncelikli
olarak bağışıklık sistemi zayıf olan kişilere önerilmektedir. Bağışıklık
sistemini zayıflatan ek hastalıklar olarak yaşlı olmak (65 yaş üstü), astım,
KOAH, diyabet (şeker hastalığı), kronik karaciğer hastalığı, dalak fonksiyon
kaybı, kanserler, solid organ nakli (karaciğer veya böbrek), HIV hastalığı,
hemodiyaliz hastaları, kalp hastaları, nörolojik hastalıklar, morbid obez
hastalar, uzun süre steroid veya benzeri bağışıklığı baskılayan ilaç kullanan
hastalar olarak sıralayabiliriz. Ancak unutmamalıdır ki her aşının önerisi
farklı olmaktadır, bu sebepten ötürü erişkin aşılama programınız için mutlaka
bir enfeksiyon hastalıkları uzmanına başvurunuz.”

“AŞI HANGİ DURUMLARA ÖNERİLMEZ”

Aşının hangi durumlarda önerilmediği konusuna da değinen
Vudalı, şunları belirtti:

“Her aşının tavsiye edilme durumu veya tavsiye edilmeme
durumu farklılık gösterir. Ancak bazı aşılar yumurta alerjisi, gebelik, veya
önceden aşı alerjisi geçirmiş olan kişilere önerilmez. Bu sebepten ötürü
erişkin aşılama programınız için mutlaka bir enfeksiyon hastalıkları uzmanına
başvurunuz. “