Ekonomi ve Enerji Bakanı Olgun Amcaoğlu, BRT’de katıldığı 18. Saat programında önemli açıklamalarda bulunarak, Kuzey Kıbrıs ekonomisinde yaşanan zorlukları ve geleceğe yönelik projeksiyonları değerlendirdi. Elektronik etiket uygulamasının 1 Şubat’ta hayata geçeceğini açıklayan Bakan, bu adımın hem ekonomik denetimi güçlendireceğini hem de vatandaşın alım gücünü koruyacağını ifade etti. Ancak açıklamalar, ekonomideki mevcut durumu ve alınan önlemlerin yeterliliğini de tartışmaya açtı.
Elektronik Etiket: Geç Gelen Bir Adım mı?
Bakan Amcaoğlu, elektronik etiket uygulamasının, denetim mekanizmalarının yetersiz kaldığı bir ortamda önemli bir ihtiyaç olduğunu vurguladı. Ancak, bu adımın yıllardır neden hayata geçirilemediği sorusu kamuoyunda merak konusu. Amcaoğlu, bu sistemin Güney Kıbrıs’ta başarıyla uygulandığını ve enflasyonu yüzde 8’den yüzde 1.5’e düşürdüğünü belirtirken, Kuzey Kıbrıs’ta bu tür bir teknolojik geçişin gecikmesinin sektörel denetim ve fiyat istikrarını olumsuz etkilediğini kabul etti.
Akaryakıtta Şeffaflık Artıyor
Amcaoğlu, akaryakıt otomasyon sisteminin devreye girmesiyle kayıtdışılığın yüzde 3’ün altına düştüğünü ve AKSA ile Teknecik depolarının da sisteme entegre edilmesiyle bu oranı sıfıra indirmeyi hedeflediklerini söyledi. Ancak, sistemin hala tam entegrasyon sağlamamış olması, mevcut iyileştirmelerin uzun vadeli etkilerinin ne kadar hızlı görülebileceği konusunda soru işaretleri yaratıyor.
İthalat Artışı: Ekonomik Gelişme mi, Bağımlılık mı?
2023 itibarıyla ithalatın geçen yıla oranla 2.8 milyar dolardan 3.4 milyar dolara yükseldiğini belirten Amcaoğlu, artışın ekonomideki hareketliliği gösterdiğini savundu. Ancak ithalatın büyük bölümünü akaryakıt gibi temel ürünlerin oluşturması, yerli üretim ve sürdürülebilirlik konularındaki eksikliklere işaret ediyor. Bu durum, ekonomik büyümenin ne kadar sağlıklı olduğu konusunda dikkatli bir değerlendirme gerektiriyor.
Güney Kıbrıs ve Kuzey Kıbrıs Arasında Ekonomik Karşılaştırma
Güney Kıbrıs’taki elektronik etiket uygulamasıyla fiyat istikrarının sağlandığını ifade eden Bakan, bu sistemi örnek göstererek Kuzey Kıbrıs’ta aynı etkiyi yaratmayı hedeflediklerini dile getirdi. Ancak, Güney’in Avrupa Birliği desteği ve daha büyük bir ekonomik kapasiteye sahip olması, bu kıyaslamayı tam anlamıyla geçerli kılmıyor. Yine de Bakan’ın, Güney’in deneyiminden faydalanarak adımlar atmaya çalışması, olumlu bir girişim olarak değerlendirilebilir.
Geçiş Rakamları ve Ekonomik Etki
Amcaoğlu, Güney’den Kuzey’e geçen kişi sayısında yüzde 5.5’lik bir düşüş, Kuzey’den Güney’e geçenlerde ise yüzde 15.6’lık bir artış beklediklerini açıkladı. Bu rakamlar, vatandaşların Güney’deki daha uygun fiyatlardan yararlanmak için alışverişlerini orada yapmayı tercih ettiğini gösterse de, Bakan’a göre bu durum "bütün ekonominin Güney’e kaydığı" anlamına gelmiyor. İşletme ve çalışan sayılarındaki artış, ekonomik aktivitenin Kuzey’de de devam ettiğini ortaya koyuyor.
2025 Daha Zor Olacak Ama Tedbirler Alınıyor
Bakan Amcaoğlu, 2025’in ekonomik açıdan zorlu bir yıl olacağını öngörse de, alınan tedbirlerin bu zorlukları hafifletmeyi amaçladığını ifade etti. Elektronik etiket, akaryakıt otomasyonu ve ürün güvenliği laboratuvarı gibi projeler, Bakanlık tarafından ekonomiyi daha şeffaf ve denetlenebilir hale getirmek için atılan adımlar arasında. Ancak, bu projelerin geç başlamış olması, alınan tedbirlerin etkisinin zamanında hissedilip hissedilmeyeceği konusunda belirsizlik yaratıyor.
Sonuç: Sorunlar ve Çözümler Arasında Bir Dengede
Bakan Amcaoğlu’nun açıklamaları, Kuzey Kıbrıs ekonomisindeki mevcut sorunlara dikkat çekmekle birlikte, bu sorunlara çözüm arayışlarını da ortaya koyuyor. Elektronik etiket gibi projeler olumlu adımlar olarak öne çıkarken, gecikmiş uygulamalar ve dışa bağımlılık gibi meseleler, ekonominin kırılganlıklarını açıkça ortaya koyuyor. Alınan tedbirlerin ne kadar etkili olacağı, özellikle 2025 gibi zorlu bir yılda, kamuoyu tarafından yakından takip edilecek.
