'Türkiye'den gelmesi muhtemel 170 milyon TL'den başka bir konu konuşamaz olduk'

Ekonomi ve Enerji Bakanı Hasan Taçoy, Kıb-Tek’e geçen yıl
100 milyon TL yatırım yapıldığını, 2020’de öngörülen yatırımın da, üretim
mekanizmaları hariç, 250 milyon TL olarak düşünüldüğünü belirtti.

Taçoy, ülkede “Türkiye’den gelmesi muhtemel 170 milyon
TL’den başka bir konu konuşamaz olduklarını” belirterek, “Kimse, geçtiğimiz yıl
1 milyar 350 milyon TL’lik açığı nasıl kapattığımızı konuşmuyor” dedi ve
“Türkiye’den 170 milyon TL gelmedi” demenin, bu dönemde konuşulacak bir konu
olmadığını kaydetti.

Hasan Taçoy yazılı açıklamasında, dörtlü koalisyon
hükümetinin maaşları dahi ödeyemediğini, merkez bankasındaki fonları, spor
fonundaki birikmişleri ve borçlanmak sureti ile maaş ödediğini unutmadıklarını
ifade ederek, “Ülkenin geleceğini ipotek altına alışınızı bir kez daha
anımsatırım” dedi.

Haziran 2019’dan itibaren Türkiye’nin de söz verdiği halde,
çeşitli gerekçelerle bir kısmı da Türkiye’deki yeni cumhurbaşkanlığı
sisteminden kaynaklanan sorunlarla 170 milyon TL’lik kaynağın gelmediğini ifade
eden Taçoy, şunları kaydetti:

“YÖNETME BECERİMİZİ DAHA NASIL GELİŞTİREBİLİRİZ, ONU
KONUŞALIM”

“Şu anda 170 milyon TL’nin neden gelmediğini
sorgulayacağımıza, bizim yönetme becerimizi daha nasıl geliştirebiliriz onu
konuşalım. 2019’da 126 milyon TL, mahalli gelirlerimizden savunma gelirleri
için ödeme yaptık. Daha da fazlasını yapabiliriz. Biz KKTC olarak kendi
ekonomik çarklarımızı doğru çalıştırırsak, devlete düşen kaynağı da doğru
kullanırsak, bunun takdir edilmesi gerekir.

Türkiye’den kaynak gelir ya da gelmez nihai hedef kendi
ayakları üzerinde duran bir KKTC değil mi? Hepimizin, tüm siyasi partilerin
gurur duyması gereken nokta bu değil mi? Elbette, başımız dara düşerse, Türkiye
buradadır ve yanımızdadır. Buna güveneceğiz. Ama kendimize de güvenerek, bu
ülkeyi yöneteceğiz.

Bu kadar yıldır, Türkiye’den kaynak aldık. Geçmiş yıllarda
Anavatan Türkiye para yardımı yaptığı dönemlerde bizleri ‘şükran’ politikası
yaptığımızdan dolayı eleştiriyordular. Türkiye’ye ise ‘işgalci’ diyordular.
Bugün dört bir tarafta savaşan ve zorluklarla boğuşan Anavatan, Mali yardımı
gönderememişse bunu seçim propaganda malzemesi yaparak ne kazanacağınıza anlam
veremedim, eğer bugün ekonomik olarak bir yere gelinmiş ise bu da Anavatan’ın
geçmiş yıllarda bize sahip çıkması İle oluşan düzeydir. Bundan seçim edebiyatı
yaparak ne kazanacağınızı ve ne murat ettiğinize anlam veremedim.

Geçmişte yardım yapıldığı zamanlarda gütmüş olduğunuz
politika ile şimdi arasında dağlar kadar fark var, buna da dikkat çekmek
gerekiyor.”

“KKTC EKONOMİK GELİŞİMİNİ TAMAMLAMALI… KENDİ KENDİNE
YETMELİ”

Hasan Taçoy, KKTC’nin ekonomik gelişimini tamamlaması, yeni
hedefler koyması ve kendi masraflarını, hem yatırım, hem reel sektörün
desteklenmesi hem de kamu maaşları açısından kendi kendine yetmesi gerektiğine
işaret etti.

Taçoy, “Durmuyoruz, projeler devam ediyor. Mekansal Adres
kayıt Sistemi, e-devlet, Kamu Yönetim Sistemi, Gümrük Yönetim Sistemi, Şirket
merkezi Kayıt Sistemi tamamlanacak. Bizim yapmamız gereken, yapısal
sorunlarımızın üstesinden gelmektir. Bunun için yapılması gerekenler, Türkiye
ile imzaladığımız protokollerde yazıyor aslında. Bunun için Türkiye’nin bize
para vermesine de gerek yoktur. Biz üstesinden gelebileceğimiz sorunlarımızı
kendimiz çözmeli, yetmediğimiz yerlerde de Türkiye’den gereken katkıyı
almalıyız” ifadelerini kullandı.

“ENERJİ MALİYETLERİ AŞAĞIYA ÇEKİLEBİLİR”

Enterconnekte sistemi konusunda kararlı olduklarını, ancak
yapmaları gerekenler olduğunu ifade eden Taçoy, enerji fiyatlarının
ucuzlamasının nihai hedefleri olduğunu vurguladı.

“İçteki politikamızı sabırla anlatıyorum. Fiyatların aşağıya
düşmesi, geleceğin kurtulması için yapmamız gerekenler var” diyen Taçoy, şöyle
devam etti:

“Türkiye ile enterconnekte sistemini görüşüyoruz. Türkiye
bize çıkış noktasına kadar yardımcı olmaya hazır. Ancak biz, Türkiye’den adaya
ulaşacak deniz altı sistemi tek şirket üzerinden yapmak durumundayız. Rekabet
unsurlarını, piyasadaki arz- talep meselelerini unutmadan ilerleyeceğiz. Bir
kişiden fazlaya taşıma verirsek, bu görevi, projenin bedelini de biz yüklenmek
durumunda kalacağız. Bu konuda vakit kaybetmeden karar almak ve ilerlemek
zorundayız.

“YAKINDA GÜNEŞ ENERJİSİ İHALESİNE ÇIKIYORUZ”

Yakında bir güneş enerjisi ihalesine çıkıyoruz. 50 megawatt
20 megawatt depolama. E frekans ayarlı system 8 dolar cent ve altına bir
maliyete düşürebileceğiz bir üretim planlıyoruz. Bu ihale uluslararası bir
ihale olacak. Hesaplamalarımızı, kurgumuzu bunun üzerine yapmaktayız.

“KIB-TEK’İN BORCU 210 MİLYON TL. 130 MİLYON TL BORÇ AKSA’YA”

Biz, enerji ücretlerine hiç zam yapmadık. Bugün kurumun
borcu 210 milyon TL. 130 milyon TL borç AKSA’ya. Bankalardan gelen borçları,
yüksek faizli ödemelerden kurtulmak için adım atıyoruz. Bankalarla görüşülüyor.
Yeni bir borç almadan, daha düşük faizle borçların birleştirilmesi öngörülüyor.

Giderlerimizi düşürürken, fiyatları da aşağıya çekeceğiz. 17
dolar centten, 16 dolar cente düştü satış fiyatlarımız. Daha da düşeceğini
öngörüyoruz.

Kuruma geçen yıl 100 milyon TL yatırım yapıldı. 2020’de
öngörülen yatırım üretim mekanizmaları hariç 250 milyon TL yatırım
düşünülmektedir.

“ÜÇLÜ TARİFE, CİDDİ BİR TASARRUF SAĞLADI. BU KARARI ALANLARI
DA TAKDİR ETMEK İSTİYORUM”

Yaklaşık 100 personel emekliye çıkacak. Kıdem Tazminatları
kişi başı 500 bin TL. Bu da enerji maliyetleri içerisinde ciddi bir unsur
olacak. Kıb- Tek’in nasıl idame edileceği bizim için önemli. Bir taraftan var
olanla en ucuza üretimi yapacağız, bir taraftan toplu iş sözleşmelerinden doğan
yükümlülükleri yerine getireceğiz, bir taraftan da geleceği kurgulayacağız.
Zor, ama imkansız değil.

Üçlü tarife, ciddi bir tasarruf sağladı. Bu kararı alanları
da takdir etmek istiyorum.”