'67 yılda değişen tek şey tüzükteki harç oranlarıydı. Bu şekilde kapsamlı bir tüzük ilk kez düzenlendi'

İçişleri Bakanı Ayşegül
Baybars, Cumhuriyet Meclisinde Yeni İkamet İzinleri ve Vizeler Tüzüğü ile
Yurttaşlık Yasa Tasarısı hakkında bilgi verdi.

İçişleri Bakanı
Baybars, İkamet İzinleri ve Vizeler Tüzüğü’nün oluşmasındaki temel hedefin
kayıtlılık ve güvenlikle ilgili olduğuna dikkat çekti. Baybars konuşmasında, “Şu
şekildedir ki bugün itibariyle baktığımızda hep şunu tartıştık. Bu ülkede
bazıları bizi eleştirdi 67 yıldır özellikle bu ülkede bulunan yabancı kişilerin
statüsünün kayıtlılığının sağlanmadığına yönelik iddia ortaya koyduğumuzda bizi
eleştirdiler ve tüzüğün çok sayıda değiştiğini söylediler. Ama o 67 yılda değişen
tek şey tüzükteki harç oranlarıydı. Bu şekilde kapsamlı bir tüzük ilk kez
düzenlendi.

Neden İkamet İzinleri
ve Vizeler Tüzüğü’ne ihtiyaç duyulduğunu nüfus politikası bağlamında açıklayan
Bakan Baybars şöyle konuştu: “Hepimiz bugün de dün de dâhil olmak üzere birçok
tartışmaları yaparken nereden bahsediyoruz; eğitimimizin, sağlığımızın,
yollarımızın vermiş olduğumuz sosyal ve ekonomik her türlü hizmetin aslında ne
kadar yetersiz olduğundan bahsediyoruz. Örneğin; cezaevinin kapasitesi,
mahkemelerin sayısı, iş yükü ve benzeri konuları değerlendirirken yollarımızın
durumu, okullarımızın sayısı, sağlık ocaklarımızın hastanelerimizin durumu veya
verilecek hizmetlerin ne olduğunu belirlerken yapmamız gereken tek bir şey var,
O da nüfusumuzu bilmektir. Aslında nüfus üzerinden planlama ve politikaları
yapabilmek için nüfus kayıt dairemiz e-nüfus sisteminin sayısallaştırılması
işlemini tamamlamış olmasından ötürü 1900’den itibaren özellikle atalarının da
yer alabileceği yani soy ağacının çıkarılabileceği bir sistem içerisinde 1900
yılından günümüze kadarki her tür kimlik, kayıt, ölüm, doğum oranlarını
verebilecek bir seviyeye geldi.

1900 yılından bugüne
kadar bu politikalar oluşturulurken örneğin beyaz kimlik verilen kişilerin
normal kimlik verilen kişilerle karıştırılması da dâhil daha birçok hususta
karmakarışık bir sistem oluşturuldu. Dolayısıyla bunların ayıklanması bir
miktar zaman alıyor. Bunun dışında yurttaş yapılanlarla ilgili özellikle tek
bir dosya numarası üzerinden hareket edilmesi, yurtiçi ve yurtdışı doğumların
adres sistemine göre kayıtlı olması son derece önemlidir. Yurttaşların ve
nüfusun ne olduğunun bilinip kayıt altına alınması için onlar da şu anda
sağlanıyor. Tek bir eksiğimiz kaldı o da mekânsal adres kayıt sitemi ki o kayıt
sistemi de aslında nüfusun nerede olduğunu bizlere gösterip o veriyi de sağlamlaştırabilecek
duruma geliyor. Şu anda belediyelerimiz mekânsal adres kayıt sistemiyle ilgili
adres ve koordinat sistemlerini tamamlamak üzeredir. Daha sonra da yurttaş
nüfusla yurttaş olmayan nüfusun adrese mekâna göre eşleştirmesi yapılacaktır.

İçişleri Bakanı Baybars,
Nüfus politikalarının şekillenebilmesi için yapılan çalışmaları anlattıktan
sonra İkamet ve Vizeler Tüzüğü ile ne yapılmak istendiğine açıklık getirdi.
Bugüne değin ülkede çalışma izni veya ikamet izni alarak kalan yabancı
kişilerin 18 yaş altı çocuklarının kaydının yapılmadığına dikkat çekti.
Baybars, Yeni İkamet İzinleri ve Vizeler Tüzüğü ile bunun da kayıt altına
alındığını belirtti.

Ayrıca kayıtlılık
anlamında yapılan bir diğer düzenlemenin de 60 yaşın üzerindeki yabancıların
kayıt altına alınması olduğunu belirtti. Bu hususa da açıklık getiren Bakan
Baybars, “60 yaşın üzerinde bulunan yabancı kişilerin bugüne kadar kaydını
yapmadık. Bu ülkeye 90 günde bir turist olarak girip çıkan kişilerin ülkede yaşadığını
bile bile bu kişilerle ilgili düzenleme yapmadık”. Bugün baktığımız zaman bu
kişilerle ilgili bir düzenleme yapmanın ne kadar gerekli olduğuna dikkat çeken
Bakan Baybars,  “KKTC’nin sosyal bir
hukuk devleti olduğunu vurgu yaptı. KKTC’de yurttaş olduğu kadar yurttaş
olmayan kişilerin de en temel hak ve özgürlüklerden faydalandırırken en basit
ekonomik ve sosyal hizmetleri alabilmeleri için kayıtlılığın esas olduğunu ve
tabi bir diğer hususun da ülke güvenliği olduğunun söyleyen Baybars, konuşmasında bu düzenlemelerin nüfus politikaların
sağlıklı şekilde sağlanmasında çok önemli olduğunun belirtti. Bakan Baybars,
Yeni İkamet İzinleri ve Vizeler Tüzüğü ile ülkedeki yabancılarla ilgili yapmak
istenilenin, yabancıların burada statüsünün netleşmesi, bunların kayıtlılığının
sağlanması ve doğru veriler elde edilerek nüfus sayımlarında artık ilkel
yöntemlerden kurtularak daha çağdaş verilere dayalı bir sisteme geçilmesidir”
dedi.

“YURTTAŞLIK YASASI VE DAİMİ İKAMET İZİNLERİ
YASASINDA HÜKÜMET ORTAKLARI ARASINDA GÖRÜŞ BİRLİĞİ VARDIR”

Meclis kürsüsünde
Yurttaşlık Yasası hakkında da bilgi veren İçişleri Bakanı Baybars şöyle
konuştu: “Ekim 2018 tarihinde hem yurttaşlık yasası hem de daimi İkamet
izinleri yasası altında iki yasa tasarısı düzenlemiştik. İki yasayı birlikte
öngörmemizin sebebi aslında şudur; göreve geldiğimiz günden bugüne görevde
bulunduğumuz 20 ay boyunca yurttaşlık ilgili temel taleplere baktığımızda
çoğunun ekonomik olduğunu gördük. Bu ülkede yaşayan kişilerin daha rahat
yaşayabilmek, burs alabilmek, sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek, okul
harcını daha düşük ödeyebilmek gibi benzer sebeplerle veya iş kurabilmek,
market açabilmek gibi yani bu ülkedeki ekonomik faaliyetlerini daha kolay
sürdürebilmek maksatlarıyla yurttaşlık talepleri olduğunu gözlemledik. Tabi ki
yurttaşlığın sırf ekonomik sebeplerle ihdas edilmesinin de doğru olduğunu
söylemek de mümkün değildir. Dolayısıyla yurttaşlık politikasını belirlerken
bununla paralel Beyaz Kimlik dediğimiz aslında 2006 yılında çıkan ama sadece
kişileri çalışma izni almaktan kurtaran onun dışında çok da fazla bir hak
vermeyen, kişilerin normal yaşamlarını kolaylaştırmanın önüne geçen ve çok
fazla da çalışmayan bir yasa var. Hâlihazırda biz onu da revize ettik.

Yeni hükümetin
kurulmasıyla hem bu yurttaşlık yasası hem de daimi ikamet izinleri yasasının
yürürlüğe girmesi için hükümetimize bu iki yasa tasarısını da sundum. Bunula
birlikte Ekonomi ve Enerji Bakanlığı ile Başbakanlık altında bulunan YAGA ve
KOBİGEM’de özellikle genç girişimcilerin ülkemizde bulunması ve bunların teşvik
edilmesi noktasında ki ekonomik formda ve yapılan tüm çalıştaylarda ortaya
çıktığı gibi burada bulunan girişimcilerin yabancı olsa da çalışmalarını,
üretmelerini destekleyecek politikalar geliştirmek noktasında Enerji Bakanlığı
ve YAGA’nın taleplerini aldık. Beyaz Kimlik dediğimiz Daimi İkamet İzinleri
yasasında bir miktar daha revize yapma ihtiyacı doğdu. Yurttaşlık Yasasının
genel politikası anlamında geçen hükümette sunduğumuz yasa anlamında hükümet
ortakları arasında bir görüş ayrılığı olduğunu söylememiz mümkün değildir.

Bakan Baybars, Daimi
İkamet Yasa tasarısında eksik kalan kısmın sadece yatırımcı, girişimci
bağlamında Beyaz Kimlik uygulamasının şekillenmesi olduğunu söyledi. Baybars bu
konuda şöyle konuştu: “Çünkü burada iki kimlik uygulaması getiriyoruz. 5 yıla ve
10 yıla kadar verilebilecek Beyaz ve Yeşil Kimlik dediğimiz bir uygulama”.
Baybars, Daimi İkamet Yasa Tasarısında var olan Beyaz ve Yeşil Kimlik
uygulamasından ülkedeki girişimci ve yatırımcıların hemen yararlanabilmeleri
için yasa tasarısına bir maddesi koyduklarını da belirtti. Bu madde hakkında
bilgi veren Bakan Baybars şöyle konuştu: “ Biliyoruz şu anda Kalkanlı’da bir
teknoloji vadisi kuruldu. Bunun gibi bilişimle ilgili çok ciddi çalışmalar var.
Bunlarla ilgili kolaylıklar sağlamak ve bu kişilerin burada iş yapabilmelerine
olanak sağlamak maksadıyla Beyaz Kimlik dediğimiz kimlik çeşidini bir miktar
daha artırıyoruz”. Baybars, konuşmasında Daimi İkamet İzinleri Yasası’nda seçme
ve seçilme, kamu görevine girme gibi haklar dışında birçok hakkın bu kişilere kademeli
olarak verilmesi konusunda tasarıda mevcut olduğunu söyledi.

Yurttaşlık Yasası’na
baktığımız zaman da yurttaş olmak için kesintisiz çalışma izni olması tek sebep
olmamalıdır diyen Bakan Baybars, “Tabi ki bununla ilgili kriterleri, özellikle
evlilik yoluyla alınacak yurttaşlığı da evlilikten alınan yurttaşlıkların bir
sonraki evliliğe taşınmaması gibi önlemleri de bu yasa tasarısıyla aldık. Yine
mağdur olan burada çocuk doğurup ama yurttaş olmayan kişilerin burada
yaşayabilmeleri, kendilerine ikamet hakkı verilebilmesi noktasında keyfiyete
veya kritersizliğe bırakmadan onu da yine yasamıza yerleştirdik. Yurttaşlığa
alınmasıyla ilgili olarak sadece kriterleri belirlerken sabıka kaydı, toplum
sağlığını tehdit edecek hastalığının bulunmaması, sabıkasının bulunmaması veya
bu ülkedeki kendi geçimini sağlayacak gelire sahip olması kriterleri dışında buradaki
Kıbrıs Türk Kimliğine, kültürüne uygun olmasını sağlayacak bir programın
varlığını da yeni yasa tasarısına koyduk. Yeni Yurttaşlık yasa tasarısında
yurttaşlığa alınmadaki gibi yurttaşlığın iptali sadece hile gibi sebeplerle
değil burada işlemiş olduğu suçlarla paralel bir düzenlemeyle de iptal edilme
koşullarını düzenlediklerini söyledi.

BAYBARS, YURTTAŞLIK YASA TASARISI’NDAKİ İSTİSNAİ
YURTTAŞLIK İSTİSMARA KAPATILDI.

Meclis oturumunda Yeni
Yurttaşlık Yasa Tasarısı hakkında sorulan soruları yanıtlayan Baybars, İstisnai
Yurttaşlık” verilmesi koşullarının da istismara kapatılacak şekilde yeni yasa
tasarısında yer aldığını belirtti. Doğuş Derya’nın istisnai vatandaşlıkların
meclis tarafından verilmesi önerisinin de kuvvetler ayrılığı ilkesinden ötürü
pek doğru olmadığını fakat üzerine tartışılabileceğini söyleyen Bakan Baybars,
“Cumhuriyet Meclisi yasama meclisidir ve idari yürütmeye ait yetkilerin
yasamaya verilmesinin yürütmeyle yasama arasındaki kuvvetler ayrılığını
bozabileceğini düşünüyorum” dedi. Devamında Baybars, “Şu anki Yurttaşlık Yasa
tasarısında istisnai yurttaşlık dediğimiz türde ucu açık olan ve tamamen
‘zorunlu gördüm yurttaş yaptım’ şeklinden çıkaracak bir düzenleme vardır.
Örneğin yatırımcıyla ilgili istisnai yurttaşlığı bu ülkeye sağladığı faydayla
ilgili somut kritere bağladık. Dolayısıyla şu anki mevcut yasada olduğu
şekliyle bakanlar kurulu tarafından zorunlu görülenler gibi bir başlık şu anki
yasa tasarısında yer almıyor. Bu haliyle istismar edilmesi çok mümkün
olmayacaktır. Tabi ki bakanlar kurulundan geçip meclis genel kurluna geldiğinde
hukuk komitesinde bunlar görüşülüp komitenin uygun gördüğü şekilde genel kurula
sunulacaktır” dedi.