KKTC borç batağında! 29 milyar TL borç var

KKTC’nin eylül sonu itibarıyla 5 milyar 988 milyon TL içborç, 23 milyar 186 milyon TL dış borç olmak üzere toplam kamu borcu 29 milyar 174 milyon TL’ye yükseldi

Maliye Bakanı Serdar Denktaş, eylül sonu itibarıyla 5 milyar
988 milyon TL iç borç, 23 milyar 186 milyon TL dış borç olmak üzere kamu
borcunun 29 milyar 174 milyon TL’ye yükseldiğini açıklayarak, “Kamu borç
yükünün kontrol altında tutulup azaltılması birinci önceliğimiz olmak zorunda”
dedi.

 Denktaş, bu rakamın tahmini Gayri Safi Yurt İçi
Hasıla’nın yüzde 180’ine tekabül ettiğini ve kamu maliyesiyle ekonomiyi olumsuz
etkilediğini vurguladı.

 Serdar Denktaş, ülkenin en büyük sorunlarından birinin,
giderlerin gelirlerden fazla olması olduğunu vurguladı.

 2019’da devlet iç borçlarının faiz ödemelerinin
yapılabilmesi amacıyla 230 milyon TL ödenek öngörüldüğünü söyleyen Denktaş,
2019 bütçesinin

2018’e göre, genel bütçe büyüklüğünün yüzde 32,96 ve genel
bütçe açığının ise yüzde 926 artışla, yerel bütçe büyüklüğünün yüzde 39,48 ve
yerel bütçe açığının ise yüzde 130,83 artışla hazırlandığını bildirdi.

 Denktaş, 2019 Mali Yılı Bütçesi’nde Türkiye Cumhuriyeti
yardımlarının 695 milyon TL, Türkiye Cumhuriyeti kredilerinin 575 milyon TL
olarak öngörüldüğünü belirtti.

 Denktaş, Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda 2019 Mali
Yılı Bütçe Yasa Tasarısı hakkında sunuş konuşması yaptı.

 2019 Bütçesi hazırlanırken, bütçe uygulama sonuçları,
döviz kurlarındaki değişmeler, büyüme ve enflasyon olarak adlandırılan Tüketici
Fiyatları Endeksi (TÜFE) artışlarının temel dayanaklar olarak alındığını
kaydeden Serdar Denktaş, ülkenin en büyük sorunlarından birinin, giderlerin
gelirlerden fazla olması olduğunu vurguladı.

 Geçmişle ilgili değerlendirmelerde bulunan Denktaş, şu
verileri paylaştı:

 “2013 mali yılı 45,4 milyon TL, 2014 mali yılı 32,4
milyon TL, 2015 mali yılı 104,1 milyon TL Bütçe açığı ile kapatılmıştır. 2016
mali yılı 20,8 milyon TL, Bütçe fazlası ile kapatılmıştır.

 Kesin Hesap Yasa Tasarısı görüşülecek olan 2017 yılı
açık tahmininde yanılmakla birlikte 206,7 milyon Türk Lirası olarak öngörülen
açık 106,8 milyon Türk Lirası bütçe fazlasıyla kapatılmıştır.”

 “2018’DE 31,4 MİLYON TL BÜTÇE AÇIĞI ÖNGÖRÜLÜYOR”

 Denktaş, 2018 yılı bütçe öngörü ve gerçekleşme
rakamlarını bakıldığında;  2018 mali yılı bütçesi 5 milyar 815 milyon TL
bütçe büyüklüğü ve 83 milyon TL genel bütçe açığı ve 543 milyon TL yerel bütçe
açığı öngörüsü ile yasalaştığını; 2018 mali yılının, yıl sonu tahminlerine göre
68,6 milyon TL genel bütçe fazlası öngörülmekle birlikte ekonomik program ve
mali protokollere göre Türkiye Cumhuriyeti’nden sağlanması gereken kaynakların
yıl sonuna kadar sağlanamaması halinde 31,4 milyon TL bütçe açığı öngörüldüğünü
açıkladı. 

Yerel bütçe açısından, 2018 yerel bütçe büyüklüğü 543 milyon
TL, bütçe açığı ile 5 milyar 45 milyon TL olarak öngörülen yerel bütçenin yıl
sonunda 5 milyar TL’ye ulaşacağı, böylece öngörülenin 45 milyon TL altında
kalacağı ve buna karşın 4 milyar 502 milyon TL olarak öngörülen yerel bütçe
gelirlerinin ise yıl sonu 4 milyar 968 milyon TL’ye ulaşacağı ve bütçe açığının
ise 31,4 milyon TL olarak gerçekleşeceğinin hesaplandığını anlatan Denktaş,
şöyle konuştu:

 “Yukarıda değinilen 2018 yılı bütçe öngörü ve
gerçekleşme rakamlarına bakıldığında, 2018 yılı bütçe hazırlığına göre yüzde
5.7 olan asgari ücret artış öngörüsü, yüzde 20.5 olarak gerçekleştiği ve ayrıca
TÜFE oranlarında DPÖ verilerine göre yapılan toplamda yüzde 12.2 artış
öngörüsüne karşın gerçekleşmenin toplamda yüzde 19.96 ve hükümet kararı ile de
2011 sonrası işe girenler için toplamda yüzde 23 olarak uygulandığı yine ayrıca
Fiyat İstikrar Fonu gelirlerinde akaryakıt payının öngörülenin altında kalması
ve elektrik kullanımı ile ilgili giderlerin öngörüye göre yüzde 84,3 oranında
artması dikkate alındığında 2018 yıl sonu bütçe açığı rakamının öngörülene göre
büyük bir boyutta olmadığı söylenebilir”.

 AÇIĞIN İÇ KAYNAKLARLA KARŞILANMASI HEDEFLENİYOR

 2019 bütçesinin 7 milyar 731 milyon 500 bin TL gider, 6
milyar 880 milyon TL gelir ve 851 milyon 500 bin TL açıkla onaylandığını
kaydeden Denktaş, öngörülen bütçe açığının iç kaynaklarla karşılanmasının
hedeflendiğini söyledi.

 Denktaş, bunun kendilerine daha fazla görev
yüklediğinin bilinciyle çalışmalarının artırarak sürdüreceğini söyledi.

 Maliye Bakanı Denktaş, 2018 bütçesinin görüşülmesi
sırasında kürsüden “Özellikle yerel gelirlerimizde, gelirlerin artırılmasına
bağlı olarak hedeflerin tutturulması sonucu; görevimiz, ülkenin ihtiyacı olan
projelerin hızla hayata geçirilmesidir. Bu bağlamda, reel sektör ile
yatırımlara hız kazandırılarak, üretimi ve buna bağlı olarak istihdamı artırmak
temel hedefimizdir” dediğini hatırlattı. Denktaş buna paralel, 2017’de TC
kaynaklı yatırımlar ve reel sektör destekleri öngörülenin üzerinde
gerçekleşirken, yine 2017 yılında yüzde 78,85 artış ile 70 milyon TL’den 125,2
milyon TL’ye yükseltilen ve öngörülenin üzerinde gerçekleşen Mahalli Kaynaklı
Yatırımlarının 2018’de yüzde 40,45 artış ile 175,8 milyon TL’ye yükseltildiğini
kaydetti.

 Bu rakamın 2016 mahalli kaynaklı yatırımlarına göre
yüzde 151,21 artışa karşılık geldiğini söyleyen Denktaş, ülkenin kanayan yarası
olan aşırı borç yükünün 30 Eylül 2018 sonu itibariyle 5 milyar 988 milyon TL iç
borç, 23 milyar 186 milyon TL dış borç olmak üzere 29 milyar 174 milyon TL’ye
yükseldiğini kaydetti.

Bu rakamın, tahmini GSYİH’nın yüzde 180’sine tekabül etmekte
olduğunu söyleyen Denktaş, bu durum kamu maliyesini ve ekonomiyi olumsuz
etkilemeye devam ettiğini kaydetti.